2.ประโยคสุภาพ | บทที่7-9

 บทที่ 7 ประโยคบอกเล่า

มี 3 ประเภท คือ 1) ประโยคคำนาม 2) ประโยคคุณศัพท์ และ 3) ประโยคกริยา

「ประธาน」+ は +「คำนาม」+ です
「ประธาน」+ は +「คุณศัพท์」+ です
「ประธาน」+ が +「กริยา」+ ます

①	田中さん は 日本人 です
	Tanakasan wa nihonjin desu
	คุณทานากะเป็นคนญี่ปุ่นครับ/ค่ะ
②	私 は タイ人 です
	Watashi wa taijin desu
	ฉันเป็นคนไทยครับ/ค่ะ
③	私 は ソムチャイ です
	Watashi wa somuchai desu
	ผมชื่อสมชายครับ
④	大学生 です
	Daigakusei desu
	นักศึกษาครับ

⑤	象 は 大きい です
	Zou wa ookii desu
	ช้างใหญ่ครับ/ค่ะ
⑥	ねずみ は 小さい です
	Nezumi wa chiisai desu
	หนูเล็กครับ/ค่ะ
⑦	桜 は きれい です
	Sakura wa kirei desu
	ซากุระสวยครับ/ค่ะ
⑧	タイ人 は 親切 です
	Taijin wa shinsetsu desu
	คนไทยใจดีครับ/ค่ะ

⑨	子供 が 泣きます
	Kodomo ga nakimasu
	เด็กร้องไห้ครับ/ค่ะ
⑩	友達 が 来ます
	Tomodachi ga kimasu
	เพื่อนมาครับ/ค่ะ
⑪	本 が あります
	Hon ga arimasu
	หนังสืออยู่ครับ/ค่ะ
⑫	日本人 が 居ます
	Nihonjin ga imasu คำอธิบาย ประโยคในภาษาญี่ปุ่น มีโครงสร้างพื้นฐานคือ 「ประธาน」+「ภาคแสดง」 โดยภาคประธานจะต้องเป็นคำนาม ส่วนภาคแสดงจะเป็นคำนาม คำคุณศัพท์ หรือคำกริยาก็ได้ หากมีคำขยายภาคประธานหรือภาคแสดง ก็จะวางคำขยายไว้ข้างหน้าภาคประธานหรือภาคแสดงนั้นๆ เช่น 「คำขยาย」「ประธาน」+「คำขยาย」「ภาคแสดง」 การวางประธานหรือคำขยายในประโยค ปกติจะต้องใช้คำช่วยทุกครั้ง เพื่อชี้ว่าคำนามแต่ละตัวทำหน้าที่อย่างไรในประโยค は เฉพาะกรณีที่เป็นคำช่วย จะอ่านว่า wa เป็นคำช่วยเพื่อชี้หัวข้อเรื่อง ซึ่งบ่อยครั้งที่หัวข้อเรื่องจะเป็นประธาน ปกติจะใช้ในประโยคคำนาม ตามตัวอย่างที่ ①-④ และประโยคคุณศัพท์ ตามตัวอย่างที่ ⑤-⑧ です เป็นคำช่วยจบประโยคบอกเล่าอย่างสุภาพ แสดงการยืนยันหรือมั่นใจ ใช้ในประโยคคำนามและประโยคคุณศัพท์ กรณีที่ผู้พูดและผู้ฟังทราบอยู่แล้วว่าประธานของประโยคคืออะไร จะไม่พูดทั้งประธานและ は ก็ได้ เช่น ตัวอย่างที่ 4 : （私は）大学生です : (ฉันเป็น) นักศึกษาครับ/ค่ะ が เป็นคำช่วยเพื่อชี้ประธาน ปกติจะใช้ในประโยคกริยา ตามตัวอย่างที่ ⑨-⑫ ます เป็นการผันคำกริยาให้เป็นคำสุภาพ เพื่อใช้จบประโยคบอกเล่าอย่างสุภาพ คำว่า あります ในตัวอย่างที่ ⑪ เป็นคำกริยาสุภาพ แปลว่า "อยู่" จะใช้ในกรณีที่ประธานเป็นสิ่งที่เคลื่อนที่ไม่ได้ เช่น สิ่งของ และพืช คำว่า 居ます ในตัวอย่างที่ ⑫ เป็นคำกริยาสุภาพ แปลว่า "อยู่" จะใช้ในกรณีที่ประธานเป็นสิ่งมีชีวิต คือ คนและสัตว์ สำนวน ～は～です และ ～が～ます เป็นสำนวนพื้นฐานที่จำเป็นมากที่สุดในการเรียนภาษาญี่ปุ่น จึงควรทำความเข้าใจให้ถูกต้องชัดเจน ก่อนที่จะก้าวสู่บทต่อๆไป  อ่านตรงนี้หน่อย は และ が เป็นคำช่วยเพื่อชี้ประธานของประโยค ซึ่งสามารถใช้แทนกันได้ แต่จะมีความหมายแตกต่างกัน คือจะเป็นการจำเพาะเจาะจงประธานมากกว่าปกติ ซึ่งจะอธิบายในภายหลังต่อไป です และ ます เป็นคำจบประโยคอย่างสุภาพ ใช้ได้ทั้งในภาษาพูดและภาษาเขียน โดย です จะใช้กับคำนามและคำคุณศัพท์ ส่วน ますจะใช้กับคำกริยา ผู้ที่เริ่มศึกษาภาษาญี่ปุ่นควรใช้คำสุภาพ โดยจบประโยคด้วย です หรือะ ます ทุกครั้ง แต่จะต้องระวังไม่ให้สับสนกัน ในภาษาพูด มักจะออกเสียง です และ ます ให้กระชับ โดยออกเสียง です ว่า des และออกเสียง ます ว่า mas การเรียกชื่อคน เมื่อจะเรียกชื่อผู้อื่นให้เติมคำว่า さん เพื่อให้เกียรติ แต่หากเรียกชื่อตนเองไม่ต้องมีคำว่า さん เช่น ตัวอย่างที่ 1 : 田中さん は 日本人 です => พูดชื่อคนอื่น จึงต้องมีคำว่า さん เพื่อใหเกียรติ ตัวอย่างที่ 3 : 私 は ソムチャイ です => พูดถึงตนเอง จึงต้องไม่ใช้คำว่า さん มิฉะนั้นจะกลายเป็น "ผมชื่อคุณสมชาย" คำช่วย เป็นคำที่มีความสำคัญมากในภาษาญี่ปุ่น โดยเฉพาะเมื่อพูดประโยคยาวๆที่มีคำศัพท์หลายๆคำ เนื่องจากคำศัพท์แต่ละคำจะต้องมีคำช่วยต่อท้าย เพื่อให้ผู้ฟังทราบว่าคำศัพท์นั้นทำหน้าที่อะไรในประโยค ผู้ที่ไม่ได้ศึกษาไวยากรณ์ญี่ปุ่น มักจะใช้คำช่วยผิดบ่อยๆ หรือบางคนก็จะไม่ใช้คำช่วยเลย จึงทำให้ไม่สามารถสื่อสารประโยคยาวๆกับคนญี่ปุ่นได้ อีกทั้งยังจะทำให้ผู้ฟังเข้าใจผิดได้ง่าย หรือสื่อสารไม่เข้าใจกัน ดังนั้น จึงควรฝึกฝนและใช้คำช่วยเสมอ วิธีพูดภาษาญี่ปุ่นให้เพราะ คือ พูดคำช่วยให้ติดกับคำข้างหน้า และอาจหยุดเล็กน้อย แล้วจึงพูดต่อไป เช่น ตัวอย่างที่ 2 : Watashi wa taijin desu จะพูดว่า watashiwa taijindesu

 บทที่ 8 ประโยคปฎิเสธ 

แบ่งเป็น 

1) ประโยคคำนามปฎิเสธ 

2) ประโยคคุณศัพท์ปฎิเสธ 

3)ประโยคกริยาปฎิเสธ

แต่เนื่องจากคำคุณศัพท์แบ่งเป็น 2 กลุ่ม 

ซึ่งผันในรูปปฏิเสธไม่เหมือนกัน จึงมีประโยคปฏิเสธ 4 แบบ ดังนี้

「ประธาน」+ は +「คำนาม」+ では ありません 「ประธาน」+ は +「คุณศัพท์กลุ่มที่ 1 + く」+ ありません 「ประธาน」+ は +「คุณศัพท์กลุ่มที่ 2」+ では ありません 「ประธาน」+ が +「คำกริยา」+ ません

①	あなた は 大人 では ありません
	Anata wa otona dewa arimasen
	คุณไม่ใช่ผู้ใหญ่ครับ/ค่ะ
②	私 は 中国人 では ありません
	Watashi wa chuugokujin dewa arimasen
	ฉันไม่ใช่คนจีนครับ/ค่ะ
③	私 は 田中さん では ありません
	Watashi wa Tanakasan dewa arimasen
	ฉันไม่ใช่คุณทานากะครับ/ค่ะ
④	先生 では ありません
	Sensei dewa arimasen
	ไม่ใช่อาจารย์ครับ/ค่ะ

⑤	ねずみ は 大きく ありません
	Nezumi wa ookiku arimasen
	หนูไม่ใหญ่ครับ/ค่ะ
⑥	象 は 小さく ありません
	Zou wa chiisaku arimasen
	ช้างไม่เล็กครับ/ค่ะ
⑦	海 は きれい では ありません
	Umi wa kirei dewa arimasen
	ทะเลไม่สวยครับ/ค่ะ
⑧	彼 は 親切 では ありません
	Kare wa shinsetsu dewa arimasen
	เขาไม่ใจดีครับ/ค่ะ

⑨	子供 が 泣きません
	Kodomo ga nakimasen
	เด็กไม่ร้องไห้ครับ/ค่ะ
⑩	友達 が 来ません
	Tomodachi ga kimasen
	เพื่อนไม่มาครับ/ค่ะ
⑪	財布 が ありません
	Saifu ga arimasen
	กระเป๋าสตางค์ไม่อยู่ครับ/ค่ะ
⑫	田中さん が 居ません
	Tanakasan ga imasen
	คุณทานากะไม่อยู่ครับ/ค่ะ

คำอธิบาย

• では ありません อ่านว่า dewa arimasen เป็นการเปลี่ยนคำว่า です ให้เป็นรูปปฏิเสธอย่างสุภาพ
• ส่วน ません เป็นการเปลี่ยนคำว่า ます ให้อยู่ในรูปปฏิเสธอย่างสุภาพ
• ประโยคคำนามปฏิเสธ จะเปลี่ยน です เป็น では ありません ตามตัวอย่างที่ ①-④
• ประโยคคุณศัพท์ปฏิเสธ มี 2 แบบ คือ
  • คุณศัพท์กลุ่มที่ 1 จะเปลี่ยน い เป็น く และต่อท้ายด้วย ありません ตามตัวอย่างที่ ⑤-⑥ คือ
    大きい (ooki-i) เปลี่ยนเป็น 大きく (ooki-ku) ありません
    小さい (chiisa-i) เปลี่ยนเป็น 小さく (chiisa-ku) ありません
  • คุณศัพท์กลุ่มที่ 2 จะคงรูปเดิม แต่เปลี่ยน です เป็น では ありません ตามตัวอย่างที่ ⑦-⑧
• ประโยคกริยาปฏิเสธ จะเปลี่ยน ます เป็น ません ตามตัวอย่างที่ ⑨-⑫
• การผันคำคุณศัพท์กลุ่มที่ 1 ให้เป็นประโยคปฏิเสธอย่างสุภาพ นอกจากจะใช้วิธีเปลี่ยน い เป็น く และต่อท้ายด้วย ありません ตามตัวอย่างที่ ⑤-⑥ แล้ว ยังมีอีกรูปแบบหนึ่งคือเปลี่ยน い เป็น く และต่อท้ายด้วย ない です คือ
  • ねずみ は 大きくない です
    Nezumi wa ookikunai desu
  • 象 は 小さくない です
    Zou wa chiisakunai desu
• รายละเอียดการผันคำคุณศัพท์และคำกริยาให้อยู่ในรูปต่างๆ จะอธิบายในภายหลังต่อไป
• กรณีที่ทราบอยู่แล้วว่าประธานของประโยคคืออะไร จะไม่พูดทั้งประธานและคำช่วยก็ได้ เช่น ตัวอย่างที่ 4 : （私は）先生 では ありません　(ฉัน)ไม่ใช่อาจารย์ครับ/ค่ะ
• คำว่า ありません ในตัวอย่างที่ ⑪ เป็นคำกริยาแปลว่า "ไม่อยู่" จะใช้ในกรณีที่ประธานเป็นสิ่งที่ไม่มีชีวิต
• คำว่า 居ません ในตัวอย่างที่ ⑫ เป็นคำกริยาแปลว่า "ไม่อยู่" จะใช้ในกรณีที่ประธานเป็นสิ่งมีชีวิต

 อ่านตรงนี้หน่อย

• では ありません เป็นภาษาเขียน เวลาจะพูดมักใช้ว่า じゃ ありません (ja arimasen)
  
• วิธีพูดภาษาญี่ปุ่นให้เพราะ คือ พูดคำช่วยให้ติดกับคำข้างหน้า และอาจหยุดเล็กน้อย แล้วจึงพูดต่อไป เช่น
  ตัวอย่างที่ 3 : Watashi wa Tanakasan dewa arimasen ควรพูดว่า Watashiwa Tanakasandewaarimasen หรือ Watashiwa Tanakasanjaarimasen

 บทที่ 9 ประโยคคำถาม 

มีรูปแบบเดียวกันกับประโยคบอกเล่าและประโยคปฏิเสธ โดยเพิ่มคำว่า か ที่ท้ายประโยค ดังนี้

「ประธาน」+ は +「คำนาม」+ です か
「ประธาน」+ は +「คุณศัพท์」+ です か
「ประธาน」+ が +「กริยา」+ ます か

「ประธาน」+ は +「คำนาม」+ では ありません か
「ประธาน」+ は +「คุณศัพท์กลุ่มที่ 1 + く」+ ありません か
「ประธาน」+ は +「คุณศัพท์กลุ่มที่ 2」+ では ありません か
「ประธาน」+ が +「กริยา」+ ません か

①	あなた は 田中さん です か
	Anata wa Tanakasan desu ka
	คุณคือคุณทานากะหรือเปล่าครับ/ค่ะ
②	はい、私 は 田中 です
	Hai, watashi wa Tanaka desu
	ใช่ ฉันคือทานากะครับ/ค่ะ
③	田中さん は 学生 では ありません か
	Tanakasan wa gakusei dewa arimasen ka
	คุณทานากะไม่ใช่นักเรียนหรือครับ/ค่ะ
④	いいえ、私 は 先生 です
	Iie, watashi wa sensei desu
	เปล่า ฉันเป็นอาจารย์ครับ/ค่ะ

⑤	スイカ は 丸く ありません か
	Suika wa maruku arimasen ka
	แตงโมไม่กลมหรือครับ/ค่ะ
⑥	いいえ、 スイカ は 丸く ありません。四角い です
	Iie, suika wa maruku arimasen. Shikakui desu
	ไม่ แตงโมไม่กลม สี่เหลี่ยมครับ/ค่ะ
⑦	ソムチャイさん は 親切 です か
	Somuchaisan wa shinsetsu desu ka
	คุณสมชายใจดีไหมครับ/ค่ะ
⑧	はい、親切 です
	Hai, shinsetsu desu
	ครับ/ค่ะ ใจดีครับ/ค่ะ

⑨	子供 が 泣きます か
	Kodomo ga nakimasu ka
	เด็กร้องไห้หรือเปล่าครับ/ค่ะ
⑩	はい、子供 が 泣きます
	Hai kodomo ga nakimasu
	ใช่ เด็กร้องไห้ครับ/ค่ะ
⑪	お母さん が 居ます か
	Okaasan ga imasu ka
	คุณแม่อยู่ไหมครับ/ค่ะ
⑫	いいえ、お母さん が 居ません
	Iie, okaasan ga imasen
	ไม่ คุณแม่ไม่อยู่ครับ/ค่่ะ

คำอธิบาย

• か เป็นคำต่อท้ายประโยคเพื่อทำให้เป็นประโยคคำถาม ใช้ได้กับทั้งประโยคบอกเล่าและปฏิเสธ
• ในการตอบคำถาม ปกติจะตอบด้วยคำว่า はい หรือ いいえ คือ
  • はい จะเป็นการตอบรับว่า สิ่งที่ถามนั้นถูกต้อง
  • いいえ จะเป็นการตอบปฏิเสธว่า สิ่งที่ถามนั้นไม่ถูกต้อง
• การตอบคำถามโดยไม่ทวนประโยค สามารถตอบสั้นๆได้ ดังนี้
  • はい、そうです (Hai, sou desu) ใช่ เป็นเช่นนั้นครับ/ค่ะ
  • いいえ、違います (Iie, chigaimasu) เปล่า ไม่ใช่ครับ/ค่ะ

อ่านตรงนี้หน่อย

• ですか และ ますか เป็นคำถามอย่างสุภาพ ใช้ได้ทั้งภาษาพูดและภาษาเขียน
  
• ในภาษาพูด จะออกเสียงใหกระชับ โดยออกเสียง ですか ว่า des ka และออกเสียง ますか ว่า mas ka โดยขึ้นเสียงสูงเล็กน้อยเพื่อให้เป็นประโยคคำถาม